Οι κινηματογραφιστές, ενσυνείδητα ή μη, υπηρετούν όπως όλοι οι άνθρωποι, κάποιο σκοπό, μια ιδεολογία[1]. Μιλώντας για ιδεολογία, οι Marx- Engels στη Γερμανική Ιδεολογία, αναφέρουν τις αναπαραστάσεις που σχηματίζουν τα άτομα για τις σχέσεις με τον εαυτό τους, τις ιδέες για τη σχέση τους με τη φύση ή και τις μεταξύ τους σχέσεις. Ο Sorlin θα διατυπώσει τον όρο ως ένα σύνολο εξηγήσεων, πίστεων και αξιών τις οποίες αποδέχεται και εφαρμόζει ένας κοινωνικός σχηματισμός. Διαφοροποιείται η έννοια της ιδεολογίας από αυτήν της νοοτροπίας, καθώς η πρώτη είναι η άποψη για τον κόσμο που επιβάλλει η κάθε φορά κυρίαρχη τάξη, και που συνηθίζεται να αποκαλείται «κυρίαρχη ιδεολογία» κατά πλεονασμό, ενώ η δεύτερη διαφοροποιείται και διακρίνεται ανάλογα με τα κοινωνικά περιβάλλοντα[2].
Φορέας ιδεολογίας και νοοτροπιών ο ίδιος ο κινηματογράφος είναι παράλληλα και παραγωγός εικόνων, εικόνων που καταγράφουν το θεατό της εποχής. Προσπαθεί να το συλλάβει για να το μεταδώσει. Το πεδίο του ορίζεται από όσα μπορεί να δει και να αντιληφθεί κι εντός αυτού θέτει τα προβλήματά του[3]. Δε δείχνει το πραγματικό αλλά επανασυνδεδεμένα θραύσματά του και διαμορφώνει, έτσι, εκ νέου το θεατό, συμβάλλει στην επιβολή νέων εικόνων. Δίπλα στο σενάριο και την αφήγησή του, τις λήψεις και τη θέση της κάμερας, τον ήχο και τη μουσική, το μοντάζ και τις επιλογές του, ο τρόπος σύνταξης, δόμησης μιας ταινίας, η συσχέτιση των στοιχειωδών δεδομένων της αποκαλύπτουν την ιδεολογία της ταινίας[4]
Αν προσθέσουμε στη συζήτηση το ρόλο της παραγωγής μιας ταινίας, το σύνολο δηλαδή χρηματοδότησης, διανομής, προβολής αλλά και δούμε και τον παράγοντα του ελέγχου μέσω της επίσημης λογοκρισίας ή της ανεπίσημης αυτολογοκρισίας που επιβάλλουν οι καλλιτέχνες στον εαυτό τους, αντιλαμβανόμαστε το κινηματογραφικό έργο ως «φορέα ιδεολογικών εκφράσεων, που αναδεικνύει προσανατολισμούς και υπόρρητες τάσεις, ενώ παράλληλα αδυνατεί να υπερβεί ορισμένους περιορισμούς»[5].
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου