Πέτρινα Χρόνια (1986) Π. Βούλγαρης

Δείτε την ταινία

Σκηνοθεσία -Σενάριο: ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ

Είδος: ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ

Δ/ντής Φωτογραφίας: ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Μοντάζ: ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

Ηχολήπτης: ΑΧΛΑΔΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ

Σκηνογράφος -Ενδυματολόγος: ΣΤΑΥΡΙΔΟΥ ΙΟΥΛΙΑ 

Μουσική Σύνθεση: ΣΠΑΝΟΥΔΑΚΗΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ

Παραγωγή: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΚΙΝHΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ (ΕΚΚ), Ε.Ρ.Τ.

Παραγωγός: ΒΟΥΛΓΑΡΗΣ ΠΑΝΤΕΛΗΣ
Διάρκεια: 142΄

 

Σύνοψη της υπόθεσης[1]:

Πρόκειται για την αληθινή ιστορία ενός ζευγαριού αγωνιστών της αριστεράς, τους οποίους στον κινηματογράφο ερμήνευσαν οι Δημήτρης Καταλειφός και Θέμις Μπαζάκα. Η ιστορία αρχίζει το 1954, με τη γνωριμία τους, και συνεχίζεται στα σκληρά χρόνια της παρανομίας, των διώξεων, συλλήψεων και φυλακίσεων. Στον ελάχιστο χρόνο ελευθερίας που τους δίνεται, θα προσπαθήσουν να χαρούν ο ένας τον άλλο. Το 1967, με τη χούντα των συνταγματαρχών, η κοπέλα θα κλειστεί στις φυλακές Αβέρωφ όπου θα γεννήσει τον γιο της. Ο τελευταίος θα μεγαλώσει στη φυλακή και θα παντρέψει, επίσης μέσα στη φυλακή, τους γονείς του. Η λύτρωση για το ζευγάρι θα έρθει το 1974, με τη μεταπολίτευση.

Βραβεία-Διακρίσεις:

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑΣ, ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ, Α΄ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΡΟΛΟΥ

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΚΡΙΤΙΚΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ (ΠΕΚΚ)
1985, ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΒΑΛΕΝΘΙΑ, 1985, Α΄ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΡΟΛΟΥ, ΜΟΥΣΙΚΗΣ

ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΒΕΝΕΤΙΑΣ, 1985, ΕΙΔΙΚΗ ΜΝΕΙΑ

ΚΡΑΤΙΚΑ ΒΡΑΒΕΙΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΥΠΠΟ - ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, 1986, ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΑΙΝΙΑΣ, Α΄ ΓΥΝΑΙΚΕΙΟΥ ΡΟΛΟΥ, ΜΟΥΣΙΚΗΣ

---

[1] http://www.tainiothiki.gr/v2/filmography

Η ταινία είναι μια μυθοπλασία με στοιχεία από την πραγματική ζωή ενός ζευγαριού από τη μετεμφυλιακή εποχή ως και την πτώση της δικτατορίας των συνταγματαρχών (1954- 1974). Ενδιαφέρον για την παρούσα εργασία έχει κυρίως για την περιγραφή του κλίματος που επικράτησε στη μετεμφυλιακή Ελλάδα αλλά και για την καταγραφή της χρονικής διάρκειας και της έντασης του κλίματος αυτού.Ήδη από τους τίτλους της ταινίας γευόμαστε το χρόνο και τη συγκυρία, καθώς οι συντελεστές αναδύονται μέσα από φωτογραφίες γεγονότων που συνδέονται με αιτιακή σχέση με τα γεγονότα του αφηγηματικού της ιστού: διαδηλώσεις του ΕΑΜ, στρατιώτες με τα δίκωχα του Δημοκρατικού στρατού.

Βρισκόμαστε στο 1954, πρόεδρος της κυβέρνησης ο Παπάγος.Η Ελένη κι ο Μπάμπης γνωρίζονται δουλεύοντας μαζί σε παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ, η ανακάλυψη του οποίου οδηγεί τον Μπάμπη σε φυλάκιση και την Ελένη σε μια δωδεκάχρονη διαδρομή φυγής και κρυψίματος, ζωής χωρίς δικαιώματα στην πραγματικότητα. Στα χρόνια αυτά ναυαγεί το όνειρό της για σπουδές, δουλειά στην Αθήνα αλλά κι η σχέση της με τον Μπάμπη δεν προλαβαίνει παρά να «κλέψει» χρόνο μεταξύ κυνηγητού, συλλήψεων, μεταγωγών. Την ανακαλύπτουν, τη συλλαμβάνουν και τη φυλακίζουν το 1967. Γεννά και μεγαλώνει μέσα στη φυλακή το γιο τους, με τη στήριξη των συγκρατουμένων της. Κατορθώνουν να παντρευτούν μέσα στη φυλακή, αφού πρώτα αντιμετωπίσουν τον παραλογισμό της γραφειοκρατίας που δίνει άλλοθι στις προθέσεις των κυβερνώντων να εμποδίσουν όσο περισσότερο μπορούν τη μεταξύ τους συνάντηση. Από τη μεριά τους αυτός ο γάμος είναι η ευκαιρία να βρεθούν και να δει ο πατέρας το γιο του. Για τις συγκρατούμενες της Ελένης είναι μια νίκη απέναντι στη βαναυσότητα του συστήματος, πράγμα που δηλώνεται και με την κραυγή θριάμβου «Ελένη! Ελένη!» με την οποία ξεπροβοδίζουν τη νύφη και  που –δικαίως- εκλαμβάνεται ως ένδειξη στάσης από τους ανθρωποφύλακες.

Όταν απελευθερωθούν, μετά την πτώση της Δικτατορίας, έχουν ήδη ένα οκτάχρονο παιδί ενώ δεν έχουν ζήσει μαζί περισσότερο από 72 ώρες.

Η ταινία αναδεικνύει στιγμές και πρόσωπα από την καθημερινότητα της παρανομίας και του εγκλεισμού των πολιτικά διωκόμενων, παρουσιάζοντάς τα ως θραύσματα της προσωπικής ζωής των πρωταγωνιστών. Οι γονείς που χάνονται αντιστεκόμενοι, ο πατέρας ακροναυπλιώτης, δολοφονημένος από τους Γερμανούς, η μάνα εξόριστη, οι αδελφές πολιτικοί πρόσφυγες στην Ανατολική Ευρώπη, ο χαφιές του χωριού, με διαχρονική συνεργασία με κάθε δυνάστη, έλληνα και ξένο, ο μορφωμένος, φωτισμένος άνθρωπος που βλέπει το δίκιο πέραν της πολιτικής  του τοποθέτησης, ο φτωχός που για να επιβιώσει θα καταταχθεί στα σώματα ασφαλείας αλλά δε θα προδώσει τους συγγενείς του, η μεσοαστή που αγωνίζεται για τις ιδέες της, ο αδίστακτος διευθυντής φυλακών, μοιάζουν πρόσωπα που έτυχαν στη ζωή της Ελένης και του Μπάμπη αλλά συμπυκνώνουν την έκφραση μιας κοινωνίας που πλήττεται από πολέμους, εξαρτήσεις, αντιπαλότητες για περισσότερο από έναν αιώνα. Παρά το ότι η ματιά του σκηνοθέτη οδηγείται από το προσωπικό δράμα, το μέγεθος κι η ποιότητά του είναι τέτοια που δημιουργούν ένα έργο που αφορά συναισθηματικά, ιστορικά και κοινωνικά τις γενιές που έζησαν τα ίδια τα γεγονότα ή εμπνεύστηκαν ιδεολογικά από αυτά.
Σημαντική η συμβολή της μουσικής στη συναισθηματική φόρτιση του θεατή. Το βασικό μουσικό μοτίβο, με το κλαρίνο του Σαλέα να κυριαρχεί, επικό και λυρικό ταυτόχρονα, αλλά και δευτερεύουσες μουσικές, όπως το παιδικό κομμάτι στην επιστροφή από το μαιευτήριο, αποτέλεσαν στοιχεία που αγαπήθηκαν στην ταινία κι επιβίωσαν του χρόνου προβολής της, αποκτώντας "αυτόνομη καριέρα".

Ιδιαίτερη αίσθηση προκάλεσε τόσο η ίδια η ταινία με την προβολή της, κόβοντας περισσότερα από ………………… εισιτήρια, ενώ απέσπασε βραβεία καλύτερης ταινίας από το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και την Πανελλήνια Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου, βραβείο α΄ γυναικείου ρόλου και μουσικής σε διεθνή φεστιβάλ (Βενετία, Βαλένθια).