Σημειωματάριο για τον Εμφύλιο και τον Κινηματογράφο

Περιηγηθείτε στις σελίδες του για να βρείτε

- ταινίες που αναφέρονται στον ελληνικό Εμφύλιο (1946-1949)

- κριτικές παρουσιάσεις των ταινιών

- συνεντεύξεις των σκηνοθετών και άρθρα για το έργο τους

- στοιχεία για την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, από το 1906 μέχρι σήμερα

- κείμενα για τη σχέση Ιστορίας και Κινηματογράφου

- αναφορές στη διαδικασία παραγωγής μιας ταινίας και τους παράγοντες που διαμορφώνουν το τελικό αποτέλεσμα


- βιβλιογραφία για τον Εμφύλιο, για τον ελληνικό κινηματογράφο, για την αξιοποίηση των φιλμ μυθοπλασίας ή τεκμηρίωσης στη διδασκαλία της Ιστορίας

Τετάρτη 1 Δεκεμβρίου 2010

Κυνηγοί , 1977, Θ. Αγγελόπουλος

Δείτε σκηνές από την ταινία

Σκηνοθεσία: ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
Είδος: ΜΕΓΑΛΟΥ ΜΗΚΟΥΣ, ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, ΔΡΑΜΑΤΙΚΗ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Σενάριο: ΚΑΡΡΑΣ ΣΤΡΑΤΗΣ, ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
Δ/ντής Φωτογραφίας: ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Μοντάζ: ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ
Ηχολήπτης: ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ ΘΑΝΑΣΗΣ
Σκηνογράφος: ΚΑΡΑΠΙΠΕΡΗΣ ΜΙΚΕΣ
Ενδυματολόγος: ΖΙΑΚΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
Μουσική Επιμέλεια -Σύνθεση: ΚΗΛΑΗΔΟΝΗΣ ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ
Παραγωγή: ZDF/ARTE , INSTITUT NATIONAL DE L' AUDIOVISUEL (INA)
Παραγωγός: ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ 
Διάρκεια: 165΄


Σύνοψη της υπόθεσης[1]:
Παραμονή Πρωτοχρονιάς του 1977. Κάπου στα βουνά της βόρειας Ελλάδας μια ομάδα κυνηγών, που την αποτελούν αντιπροσωπευτικοί παράγοντες της άρχουσας τάξης – ένας βιομήχανος, ένας πολιτικός, ένας στρατιωτικός, ένας εργολάβος, ένας πρώην νομάρχης κι ένας ξενοδόχος– βρίσκεται ξαφνικά μπροστά σε ένα πτώμα θαμμένο στο χιόνι. Είναι το πτώμα ενός αντάρτη του εμφυλίου πολέμου που διατηρήθηκε άταφο στο χιόνι για τριάντα ολόκληρα χρόνια. Το μεταφέρουν στο ξενοδοχείο όπου βρίσκονται και οι γυναίκες τους, κι εκεί αρχίζει μια επώδυνη αναδρομή στο παρελθόν. Νωπές πληγές ξύνονται κι απωθημένες μνήμες αναδύονται. Αλλά τι θα γίνει με το πτώμα; Το πτώμα θα ξαναγυρίσει εκεί που βρέθηκε, κάτω από το χιόνι, παραμένοντας για πάντα άταφο.
Βραβεία-Διακρίσεις:
ΔΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΣΙΚΑΓΟ, 1977,
ΧΡΥΣΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΟΥΓΚΟ ΚΑΛΥΤΕΡΗΣ ΤΑΙΝΙΑΣ
ΒΡΑΒΕΙΟ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΡΙΤΙΚΩΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ, 1977



[1] http://www.tainiothiki.gr/v2/filmography/

Μια παρέα μεγαλοαστών μεσηλίκων φτάνει σε έναν ορεινό ξενώνα να περάσει τις γιορτές των Χριστουγέννων. Σε μια πρωινή βόλτα, οι άντρες ανακαλύπτουν το πτώμα ενός αντάρτη του Δημοκρατικού Στρατού. Μόνο που η κατάστασή του δε δικαιολογείται από ένα θάνατο που λογικά έχει συμβεί 2- 3 δεκετίες πριν τον αφηγηματικό χρόνο. Η παρέα μπαίνει τώρα στη διαδικασία να δει τι θα κάνει με το πτώμα αλλά και να εξηγήσει την κατάστασή του. Σταδιακά αποκαλύπτεται η εμπλοκή όλων των μελών της παρέας στον Εμφύλιο κι η σχέση τους με το νεκρό- καταλύτη, που θα τους οδηγήσει στην προσωπική κατάρρευση[1]. Σκιαγραφείται, έτσι, η ελληνική κοινωνία της εποχής του Εμφυλίου αλλά, κυρίως, παρακολουθούνται οι πρωταγωνιστές της στην εξέλιξή τους και στους ρόλους που διαδραματίζουν στην εποχή της αφήγησης, σύγχρονη με τη στιγμή σύνθεσης της ταινίας. Αποτελούν τια «αρχές» της κοινωνίας τους, εκπροσωπούν την εξουσία και τη δύναμη.
Με συνεχή φλας μπακ, συμβολικές ή ρεαλιστικές αναπαραστάσεις των γεγονότων, συμπληρώνεται αργά αργά το παζλ της ιστορίας. Ο νεκρός έχει υπάρξει συναγωνιστής ενός μέλους της παρέας, ο οποίος δεν άντεξε να φέρει σε πέρας τον κοινό τους αγώνα κι εγκατέλειψε νωρίς. Οι υπόλοιποι είναι εξέχοντα μέλη της αντίπαλης παράταξης, του Κράτους και του Παρακράτους που νίκησαν στον Εμφύλιο: ο αρχηγός του τακτικού στρατού –φιλοξενούμενος, τώρα- δίπλα στον αρχηγό των παρακρατικών συμμοριών και νυν ξενοδόχο, οι γυναίκες τους πρώην πόρνες και τώρα χαμογελαστές μεγαλοκυράδες. Το αρχηγείο του Δημοκρατικού Στρατού στην περιοχή, μετά την κατάληψή του από τον τακτικό στρατό περνάει στα χέρια του παρακρατικού, που στήνει εκεί την επιχείρισή του. Η ανάπτυξη του τουρισμού, το χρήμα κι η ευμάρεια καλύπτουν τα ερείπια και τα τραύματα μιας και η ήττα έχει απομακρύνει από το προσκήνιο τους επικίνδυνους μνήμονες και διεκδικητές του ιστορικού παρελθόντος.
Οι ήρωες της ταινίας κουβαλούν όλο το βάρος του παρελθόντος που «κουκουλώνουν» με το περιτύλιγμα της φιλήσυχης αστικής τάξης. Οι σχέσεις τους είναι ρημαγμένες, γεμάτες μυστικά και ψέματα, ενώ συχνά στηρίζονται στη συνενοχή και το συμφέρον. Οι προσωπικότητές τους, ιδιαίτερα των γυναικών, ευάλωτες στα χτυπήματα, καταλήγουν στη νευρική κατάρρευση και τη διάλυση. Παρά τους λιτούς και λιγοστούς διαλόγους, οι ήρωες έχουν υπόσταση, χαρακτήρα, αναγνωρίζουμε στις πράξεις τους κίνητρα, στο βλέμμα και τις κινήσεις τους συναισθήματα.
Ενδιαφέρον έχει, επίσης,  ο κοινωνικός διαχωρισμός που υπήρξε στα χρόνια του Εμφύλιου και συνεχίζει να υπάρχει: ο παρακρατικός, ο άνθρωπος για τις «βρώμικες δουλειές», πληρώνεται για ό,τι κάνει, δεν ξεπερνά όμως ποτέ το ρόλο του υπηρέτη των αφεντικών του. Στην καλύτερη περίπτωση θα γίνει ο διασκεδαστής τους, φροντίζει για τις διακοπές τους και, βέβαια, μόλις χρειαστεί, θα ξανακαθαρίσει το τοπίο από τους ενοχλητικούς –νεκρούς αυτή τη φορά- που αμαυρώνουν τη γιορτινή ατμόσφαιρα και την ησυχία των νικητών. Μετά τη "δίκη" στην οποία υποβάλλονται οι πρωταγωνιστές από το νεκρό, αντιδρώντας, κατορθώνουν να ξαναπάρουν την κατάσταση στα χέρια τους,  ο ξενοδόχος «παραχώνει» το πτώμα εκεί που βρισκόταν ως τώρα και όλοι μαζί κρύβονται πίσω απο τη λήθη, ελπίζοντας να μην ξανασυμβεί ατυχές γεγονός.  
Το ορεινό τοπίο, πειστικό σκηνικό και για τις δυο εποχές στις οποίες κινείται η ταινία, καταγράφεται με ευαισθησία από το φακό και μεταμορφώνεται σε ενεργό στοιχείο: είναι το βουνό και το χιόνι που μοιάζουν αμετακίνητα και που, παρά τις κοινωνικές αλλαγές, παραμένουν το αιώνιο καταφύγιο του αντάρτη και μάρτυρας της ιστορίας του, καταφύγιο που θα διαταράξουν οι επίδοξοι κυνηγοί –βιαστές της φύσης, αυτή τη φορά, για να πληρώσουν το τίμημα με την προσωπική τους κατάρρευση, έστω και προσωρινή. Το βέβαιο είναι πως η απολυτότητα της εξουσίας των νικητών έχει διαρραγεί και το επόμενο χτύπημα των ηττημένων είναι πιθανό και  αναμενόμενο.


[1] Φ. Λαμπρινός, Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 1770- 2000, τ.10, σ. 205

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου